Czym jest ustanowienie służebności?

podpis

Czym jest ustanowienie służebności?

Większość osób przynajmniej raz w życiu słyszała o służebności. To jeden ze sposobów na ograniczenie prawa własności nieruchomości, który ma na celu m.in. umożliwienie komfortowego korzystania z innej nieruchomości. Obowiązujące rodzaje służebności zostały odpowiednio uregulowane prawnie. Wyjaśniamy, czym jest służebność i czego może dotyczyć.

Co to jest służebność?

Służebność to ograniczone prawo rzeczowe. Jest ono ustanawiane w określonym celu. Służebność ustanawia się, aby:

  • ułatwić codzienne funkcjonowanie lub zaspokoić określone potrzeby osoby fizycznej,
  • zwiększyć użyteczność innej nieruchomości.

Służebność różni się w zależności od tego, czego dotyczy. Rozróżniamy trzy rodzaje służebności, czyli:

  • służebności osobiste,
  • służebności gruntowe,
  • służebności przesyłu.

Zasady ustanawiania służebności określają odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.

Najprościej rzecz ujmując – służebność jest sposobem na ograniczenie prawa własności do nieruchomości w celu zwiększenia możliwości jej eksploatowania, a także może zostać ustanowiona na rzecz osób. Często stosowaną praktyką jest ustanowienie służebności darczyńcy, który podarował nam nieruchomość – ma on prawo zamieszkiwania w niej do śmierci. Służebność możemy rozumieć w dwojaki sposób – z punktu widzenia właściciela nieruchomości, którego prawa zostają ograniczone np. poprzez służebność gruntową, służebność przesyłu lub wywłaszczenie, czyli w sposób negatywny oraz z punktu widzenia osoby, na której rzecz służebność została ustanowiona. W przypadku służebności osobistej jest ona formą zabezpieczenia interesów osoby, na której rzecz została ustanowiona. W celu ustanowienia służebności należy udać się do notariusza, bo jedynie umowa sporządzona w formie aktu notarialnego ma moc prawną.

Na jakiej podstawie nabywana jest służebność?

Służebność ustanawiana jest zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, czyli na podstawie:

  • umowy mającej formę aktu notarialnego,
  • decyzji administracyjnej (tzw. wywłaszczenie),
  • orzeczenia wydanego przez sąd,
  • zasiedzenia.

Zdecydowanie najczęściej spotykamy się ze służebnością osobistą, która ustanawiana jest w umowie darowizny. Dzięki niej darczyńca ma pełne prawo korzystać z podarowanej nieruchomości do momentu swojej śmierci i nie musi obawiać się, że zostanie bezprawnie z niej usunięty.